|
унинг нафсияти ўзининг амир эканини идрок қиладиган ҳамда истак-майлларини амирдек тасарруф қиладиган ҳоким нафсияти бўлиши лозим. Кучли шахсият ҳукмронлик қилишга яроқли бўлади. Ҳоким ўзини ёмон ҳукм юритишдан сақлайдиган сифатга эга бўлиши зарур бўлади. Демак энди у ўзи хусусида ва Умматни ғамхўрлик билан бошқариши учун тақво билан сифатланиши зарур бўлади. Муслим ва Аҳмад Сулаймон ибн Бурайдадан, у отасидан ривоят қилади:
«كَانَ رَسُولُ اللَّهِ A إِذَا أَمَّرَ أَمِيراً عَلَى جَيْشٍ أَوْ سَرِيَّةٍ أَوْصَاهُ فِي خَاصَّتِهِ بِتَقْوَى اللَّهِ وَمَنْ مَعَهُ مِنَ الْمُسْلِمِينَ خَيْراً»
«Росулуллоҳ с.а.в. бирон қўшин ёки сарийяга амир тайин қилсалар, унга Аллоҳдан тақво қилишни ва у билан бирга бўлган мусулмонларга яхшилик қилишни васият қилар эдилар». Зеро ҳоким Аллоҳдан тақво қилиб қўрқса, яширин ва ошкор ишларини Аллоҳ кўриб турибди деб билса, бу уни фуқарога зўравонлик қилишдан тийувчи омил бўлади. Лекин тақво унинг қаттиққўл ва шиддатли бўлишига монелик қилмайди. Чунки у Аллоҳ кўриб турибди деб билар экан Аллоҳнинг буйруқ ва қайтарувларига қаттиқ риоя қилади. У ҳоким бўлгани учун унинг иши қаттиққўл ва шиддатли бўлишни тақозо қилади. Ҳоким ишининг табиати шундай бўлади. Шунинг учун Шореъ унга фуқарога меҳрибон бўлишни ва машаққат қилмасликни буюрди. Оиша р.о.дан шундай ривоят қилинади: Мен Росулуллоҳ с.а.в.нинг уйимда бундай деганини эшитдим:
«اَللَّهُمَّ مَنْ وَلَّي مِنْ أَمْرِ أُمَّتِي شَيْئاً فَشَقَّ عَلَيْهِمْ، فَاشْقُقْ عَلَيْهِ، وَمَنْ وَلَّي مِنْ أَمْرِ أُمَّتِي شَيْئاً فَرَفَقَ بِهِمْ فَارْفُقْ بِهِ»
«Аллоҳим, ким Умматим ишидан бирон нарсани бошқариб, уларга машаққат қилса Сен ҳам унга машаққат қил. Кимки Умматим ишидан бир нарсани бошқариб, уларга меҳрибонлик қилса Сен ҳам унга меҳрибонлик қил». Муслим ривояти. Шунингдек Шореъ ҳокимга ўзидан нафратлантириб, йироқлатувчи эмас, балки севинтирувчи бўлишни ҳам буюрди. Абу Мусодан ривоят қилинади: Росулуллоҳ с.а.в. саҳобалардан биронтасини бир иш билан юборса:
125-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247